[Đăng ngày: 16/08/2019]
Theo các chuyên gia an ninh mạng, việc xuất hiện tin giả trên mạng xã hội cũng tương tự như sự lây lan của virus, bởi nó sẽ tác động trực tiếp đến “sức đề kháng” của người dùng. Với vai trò là những người đi tiên phong trong việc định hướng thông tin cho công chúng, nhà báo cần chủ động và tích cực ngăn chặn tin giả để loại “virus” này không có cơ hội “gây bệnh” tới công chúng.
Báo chí trong cuộc chiến chống tin giả trên mạng xã hội
Khi báo chí chạy theo mạng xã hội
Theo số liệu thống kê đến giữa năm 2019, Việt Nam đứng trong nhóm 10 quốc gia có nhiều người dùng mạng xã hội nhất thế giới. Bên cạnh việc giúp nhà báo tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và là “kho” đề tài phong phú, đa dạng, nó còn là “con dao hai lưỡi” gây hậu họa khôn lường nếu người làm báo không tự ý thức được trách nhiệm của mình khi lạm dụng mạng xã hội trong tác nghiệp.
Thực tế cho thấy, thời gian qua có một bộ phận người làm báo cẩu thả, lười nhác, thiếu chuyên nghiệp trong việc kiểm chứng thông tin, nhiều cơ quan báo chí buông lỏng quản lí, chạy theo các hình thức đưa thông tin giật gân, câu khách được cắt ghép thông tin có chủ đích, sử dụng nguồn tin thiếu kiểm chứng từ mạng xã hội, xa rời tôn chỉ mục đích so với giấy phép được cấp, dẫn đến cung cấp thông tin sai lệch, gây hoang mang trong dư luận xã hội. Đây là nguyên nhân khiến nhiều tờ báo đã bị “tuýt còi”, buộc phải cải chính, xin lỗi khi thông tin sai sự thật...
Chỉ tính riêng năm 2018, đã có tới 26 cơ quan báo chí bị xử phạt hành chính, 1 báo điện tử bị đình bản tạm thời với lỗi chủ yếu là thông tin sai sự thật. Đây thực sự là hồi chuông cảnh tỉnh về tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận người làm báo, cũng như việc lợi dụng quyền tự do ngôn luận, lợi dụng nghề báo cao quý để làm ăn phi pháp của một số cá nhân, tổ chức, gây mất niềm tin của công chúng đối với báo chí hiện đại.
Người làm báo không chỉ phải đưa tin đúng mà cần có nghĩa vụ vạch trần và dập tắt tin giả
Giải pháp nào cho báo chí?
Ông Nguyễn Hải Đăng, Ban Tuyên truyền Lý luận, Báo Nhân Dân cho rằng: Các cơ quan báo chí cần tập trung phát triển những công nghệ mới như dữ liệu lớn (big data), học máy (machine learning)... trong việc thu thập, phân tích và kiểm tra thông tin trên mạng xã hội. Đồng thời, tăng cường đào tạo đội ngũ quản trị viên, hỗ trợ kỹ thuật nhằm nâng cao sự tương tác giữa các trang thông tin với bạn đọc; Xây dựng những mạng xã hội chuyên về báo chí, hoặc lấy báo chí, thông tin làm trọng tâm phát triển.
Đặc biệt, trong xu thế làm báo của “thế giới phẳng” hiện nay, mỗi người làm báo cần ý thức được việc nhất quán quan điểm của mình khi phát biểu, đăng tải thông tin trên các sản phẩm báo chí và những trang mạng xã hội mà nhà báo tham gia sử dụng, tuân thủ nghiêm Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam do Ban Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam ban hành ngày 28/12/2018, trong đó quy định rõ 8 điều người làm báo Việt Nam không được làm khi tham gia mạng xã hội.
Đồng thời, nhằm hạn chế sự xuất hiện của thông tin giả trên mạng xã hội, nhà báo cần ý thức được việc tăng cường sự lành mạnh của báo chí, luôn kiểm chứng và trau dồi kỹ năng tư duy phản biện khi tiếp nhận một thông tin mới. Với vai trò của mình, người làm báo không chỉ phải đưa tin đúng mà cần có nghĩa vụ vạch trần và dập tắt tin giả, tăng thêm lượng thông tin sạch, hạn chế cơ hội để những đối tượng lợi dụng sự kém hiểu biết, tò mò của bạn đọc... nhằm kích động, trục lợi. Từ đó, định hướng lại thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng.
Bên cạnh đó, để đẩy lùi tình trạng viết báo kiểu “salon”, “ngồi phòng máy lạnh” của một bộ phận những người làm báo chạy theo mạng xã hội - căn nguyên của những bài viết có thông tin sai lệch, không chính xác, cần sự phối hợp từ các ban ngành liên quan. Trong đó, các cơ quan chính quyền nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội cần ban hành và thực hiện nghiêm quy chế phát ngôn và những quy chuẩn nhằm xử lý khủng hoảng truyền thông cũng như định kỳ tổ chức họp báo nhằm thông báo tình hình hoạt động tới các cơ quan báo chí.
LUẬT SƯ ĐẶNG VĂN CƯỜNG, TRƯỞNG VĂN PHÒNG LUẬT SƯ CHÍNH PHÁP, HÀ NỘI
Điều 9 Luật An ninh mạng quy định, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Tại Việt Nam, những loại tin tức giả cùng với các thông tin xấu độc trên mạng trực tuyến nằm trong những loại tin tức bị cấm theo nghị định 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, được quy định cụ thể tại điểm d và e, khoản 1, điều 5.
Các hành vi bị cấm bao gồm lợi dụng việc cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng nhằm mục đích: d) Đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân; e) Giả mạo tổ chức, cá nhân và phát tán thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Hành vi phát tán tin tức giả sẽ bị xử phạt hành chính theo nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ. Trường hợp không xác định được chính xác người tung tin đồn thất thiệt mà chỉ xác định được người đưa tin lên mạng thì áp dụng theo quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự: “Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”, cụ thể hành vi đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin trái với quy định của pháp luật, nếu không thuộc một trong các trường hợp quy định tại các Điều 117, 155, 156 và 326 của Bộ luật này.
NHÀ BÁO BÙI PHƯƠNG, PHÓNG VIÊN BÁO LAO ĐỘNG THỦ ĐÔ
Trước sự xuất hiện ngày một phức tạp, gây nhiều nguy cơ độc hại cho công chúng do tin giả trên mạng xã hội, vai trò của nhà báo lại tiếp tục được khẳng định. Họ là những nhân tố có sức mạnh đặc biệt to lớn trong việc định hướng nhận thức, hình thành dư luận xã hội, hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của tin giả đến những người trực tiếp tiếp cận thông tin từ mạng xã hội.
Điều này cần được thể hiện ở mọi nội dung đăng tải trên các phương tiện truyền thông đại chúng cũng như mỗi trang mạng xã hội mà nhà báo sử dụng. Chỉ khi nào nhà báo đề cao tinh thần, trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp trong việc chia sẻ và kiểm chứng thông tin thì cuộc chiến chống thông tin mới thực sự sớm đem lại hiệu quả.
THẠC SĨ TRẦN THỊ VÂN ANH, GIẢNG VIÊN KHOA PT-TH, HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
Với vai trò là người giảng dạy báo chí, tôi luôn nhắc nhở sinh viên cần sử dụng ngòi bút một cách chính trực, không để những yếu tố tiền bạc, lợi ích chính trị, tôn giáo... làm phai nhạt đi đạo đức nghề nghiệp của mình.
Sự thật hay thông tin sự thật có tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống tinh thần của con người.
Các sinh viên cần sớm được học và hiểu thế nào là tin giả, nguyên nhân xuất hiện của tin giả và cách thức thể hiện tin giả trên mạng xã hội để nhận diện được nó. Từ đó, giúp họ thận trọng trong việc thu thập, xử lý, kiểm chứng dữ liệu thông tin và đưa tin sự thật
Nguồn: http://nguoilambao.vn
.jpg)
Phan Nguyệt Ánh |
14 giờ
Hoàng Thị Mỹ Tâm |
14 giờ
Nguyễn Hoàng Mẫn Nhi |
14 giờ
.jpg)
Hoàng Thị Mỹ Tâm |
15 giờ
Nguyễn Hoàng Mẫn Nhi |
18 giờ
Lam Ngọc Hồ Đăng |
18 giờ
Nguyễn Hoàng Mẫn Nhi |
18 giờ
Nguyễn Hoàng Mẫn Nhi |
18 giờ
