Cá bạc má là một loại cá có thịt thơm, ngon, giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
Cá bạc má là gì?
Cá bạc má là một loài cá thuộc họ cá thu ngừ, thường sống ở các vùng biển ấm và dọc theo bờ biển của Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương. Loại cá này còn được gọi là cá thu Ấn Độ, có tên khoa học là Rastrelliger kanagurta.
Cá bạc má có thân hình thuôn dài, hơi dẹt bên, dài khoảng 72 - 280 mm. Chúng có vây đuôi mảnh, hai vây lưng rời nhau và nhiều vây phụ, có màu trắng bạc ở phần bụng, trên lưng có màu đậm hơn. Loài cá này thường bơi theo đàn và có khả năng bơi rất nhanh. Chúng ăn các loại tôm, cá nhỏ, sứa, phù du...
Về dinh dưỡng, cá bạc má rất giàu protein, omega-3, vitamin A và các khoáng chất như canxi, photpho, và sắt. Nó còn có thể chế biến nhiều món ăn hấp dẫn như cá bạc má kho măng, cá bạc má chiên, cá bạc má sốt cà...
Giá trị dinh dưỡng của cá bạc má
Cá bạc má ở Việt Nam có nhiều ở các vùng biển ở Phan Thiết, Vũng Tàu... tùy vào điều kiện khí hậu và thức ăn mỗi loại cá bạc má sẽ có đặc điểm sinh học cũng như kích thước khác nhau. Trong 100g các bạc má có rất nhiều dưỡng chất như:
- Chất đạm (protein) 19.8g
- Chất béo (lipid) 2.5g
- Vitamin A 97mg
- Vitamin PP 3.8mg
- Canxi 43mg
- Nước 76.3g
- Natri 94mg
- Phốt pho 204mg
- Sắt 0.6mg...
Cá bạc má có chứa thành phần thủy ngân không?
Thủy ngân vô cơ có thể hòa tan trong nước, bao gồm cả nước ngọt và nước biển, tạo thành các hợp chất độc hại. Nên khi chọn các loại hải sản, cá biển bạn cần lưu ý về nguồn gốc, chất lượng để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Những hợp chất này bám vào thực vật - nguồn thức ăn chủ yếu của cá cùng các loại thủy hải sản khác. Khi cá tiêu thụ những phù du và tảo đơn bào này, thủy ngân sẽ tích tụ trong cơ thể chúng. Nếu chúng ta ăn cá, chúng ta cũng vô tình tiêu thụ thủy ngân một cách thụ động.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí y học dự phòng & sức khỏe cộng đồng (Hoa Kỳ) năm 2012 cho thấy, hấp thụ một lượng thủy ngân cao có thể gây tổn thương hệ thần kinh trung ương, gây hại đến não, giảm tập trung, giảm trí nhớ, gây run rẩy và giảm thị lực.
Tạp chí sinh học và công nghệ sinh học (Hoa Kỳ) năm 2012 cũng báo cáo rằng nhiễm thủy ngân có thể làm tăng tỷ lệ mắc phải bệnh tim. Lý giải điều này là do chất này có thể làm tăng các gốc tự do trong cơ thể, mà chất chống oxy lại bị suy giảm, gây nên tình trạng căng thẳng oxy hóa.
Thực tế, một mẹo để tránh thủy ngân là chọn cá và hải sản theo kích thước. Những loại cá nhỏ như cá hồi, cá mòi, sò điệp và tôm có lượng thủy ngân thấp hơn nhiều so với cá có kích thước lớn như cá ngừ, cá kiếm, cá tuyết Chile, cá chình ...
Nếu bạn còn băn khoăn về hàm lượng thủy ngân có thể tham khảo thông tin dưới đây:
Cá, hải sản chứa thủy ngân cao nhất
Những loại thủy hải sản có kích thước lớn, sống lâu năm như cá ngừ mắt to, cá cam, cá mập, cá kiếm... là nhóm bạn không nên tiêu thụ vì hàm lượng thủy ngân cao.
Cá, hải sản chứa thủy ngân vừa phải
Nhóm này bao gồm cá trâu, cá vược, cá hồng, cá bớp... Mỗi tuần có thể ăn 1 lần, mỗi lần cũng ăn một lượng vừa phải.
Cá, hải sản chứa thủy ngân thấp nhất
Một số loại thủy hải sản có hàm lượng thủy ngân thấp nhất mà bạn có thể tham khảo như cá cơm, cá bạc má Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, sò, cua, tôm hùm đất, hàu, cá đối, sò điệp, cá rô phi... Những loại thực phẩm này bạn tuy có lượng thủy ngân ít nhưng bạn cũng không nên ăn nhiều, chỉ nên ăn mỗi tuần khoảng 2 - 3 lần.
Các loại thủy hải sản, hay cá thường chứa hàm lượng omega 3, thành phần axit béo này rất cho lợi cho sức khỏe. Nhưng bạn nên chọn những loại không chứa thủy ngân hoặc chứa ít thủy ngân để đảm bảo an toàn. Đặc biệt, bà bầu, phụ nữ đang cho con bú, trẻ em, người lớn tuổi, người có vấn đề về sức khỏe nên lựa chọn thông minh, để đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, mỗi tuần chỉ nên ăn 2- 3 phần cá, không nên ăn nội tạng hay dầu gan cá, vì chúng chưa vitamin A có thể không tốt cho trẻ.
Lợi ích của cá bạc má
Cá bạc má có nhiều dưỡng chất, mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe như:
Tăng cường thị lực
Trong 100g cá bạc má chứa hàm lượng vitamin A khoảng 97mg cùng nhiều omega-3, cá bạc má giúp giữ cho đôi mắt luôn sáng khỏe, ngăn ngừa tình trạng khô và mệt mỏi.
Củng cố hệ miễn dịch
Cá bạc má chứa nhiều khoáng chất và axit béo, giúp giảm viêm, hỗ trợ vết thương nhanh lành và cải thiện đề kháng.
Hỗ trợ tim mạch và trí não
Cá bạc má bổ sung nguồn omega-3 dồi dào, có tác dụng giúp giảm mỡ máu, góp phần ngừa đột quỵ.
Cách chọn mua cá bạc má ngon
Để chọn được cá bạc má tươi ngon và chắc thịt, bạn có thể tham khảo các mẹo sau:
Mắt cá
Chọn những con cá có mắt trong, sáng, bạn có thể thấy được phần giác mạc bên trong là những con cá tươi bạn nên lựa chọn. Nếu mắt cá bị lõm vào trong hoặc có màu đục, giác mạc nhăn nheo thì đó là cá không còn tươi.
Mang cá
Mang cá tươi sẽ có màu đỏ tươi, không có nhớt, phần mang còn dính chặt với nhau. Nếu mang cá có màu đỏ sẫm hoặc thâm đen, đó là dấu hiệu cá đã ươn bạn không nên mua chúng.
Thân cá
Cá tươi thường có thân mình cứng, vảy sáng óng ánh và bám chặt vào thân cá, bụng cá nguyên vẹn. Khi ấn vào thịt cá, nếu có độ đàn hồi tốt thì đó là cá tươi. Ngược lại, cá ươn là những con cá bị nhũn hay dễ bị biến dạng khi chạm vào.
Mùi cá
Cá tươi sẽ có mùi tanh đặc trưng, không có mùi lạ hay mùi thối. Tránh mua cá có mùi khó chịu, hôi thối.
Da cá
Da cá tươi sẽ bóng và không có vết nứt hoặc trầy xước. Da cá nguyên vẹn và dính chặt phần thịt, vảy cá cũng vậy.
Hy vọng những mẹo này sẽ giúp bạn chọn được những con cá bạc má tươi ngon nhất cho bữa ăn của mình!