
Đông trùng hạ thảo là một loại dược liệu quý hiếm. Dù đây là một loại dược liệu quý hiếm nhưng lại có công dụng trong đông y rất cao vì vậy mà khiến giá trị của chúng càng trở nên đáng giá hơn nữa.
Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là một lại đông dược quý hiếm, giống nấm Cordyceps Sinensis có bản chất sống ký sinh. Loài dược liệu này được cho là có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm. Vì sao lại gọi là “đông trùng hạ thảo” là vì vào mùa đông, một số sâu non thuộc chi Hepialus bị nhiễm nấm ký sinh Cordyceps sinensis. Sau đó, loại nấm này sẽ hút chất dinh dưỡng từ bên trong cơ thể ấu trùng và lớn lên theo dạng sợi.
Sau 1 thời gian – thường là mùa hè, sợi nấm phát triển mạnh nhờ sử dụng dưỡng chất trong xác trùng, nấm thoát ra khỏi xác sâu và vươn lên mặt đất, phát triển thành Đông trùng hạ thảo.
Đông trùng hạ thảo được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền Trung Quốc. Ngày nay trên thị trường có rất nhiều thực phẩm chức năng được chiết xuất từ Đông trùng hạ thảo. Có 400 loài Đông trùng hạ thảo, hầu hết có nguồn gốc từ Bhutan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nepal, Thái Lan và Việt Nam.
Quy trình nuôi trồng và thu hoạch đông trùng hạ thảo
Giai đoạn 1: Bắt đầu nuôi sợi
Bước đầu tiên chúng ta sẽ cấy giống đông trùng hạ thảo vào các lọ cơ chất.
Chuyển tới phòng tối và đảm bảo điều kiện môi trường: độ ẩm dao động từ 75 – 80%, nhiệt độ từ 18 – 20 độ C, đặc biệt cần phải ủ kín.
Sau khoảng 10 – 12 ngày, các sợi nấm sẽ ăn kín toàn bộ bề mặt của môi trường sinh khối. Lúc này ta sẽ đưa tất cả lọ cơ chất sang giai đoạn 2.
Giai đoạn 2: Tạo quả thể
Sau khi kết thúc giai đoạn 1, các lọ cơ chất sẽ được đưa tới phòng chiếu sáng để kích thích tạo quả thể. Lúc này cần điều chỉnh nhiệt độ khoảng từ 18 – 20 độ C và độ ẩm dao động từ 75 – 80%. Mỗi ngày cần chiếu sáng 12 giờ với cường độ 1000 Lux.
Chú ý: Cần mở cửa phòng mỗi ngày 2 lần, mỗi lần ít nhất 30 phút vào sáng sớm và chiếu tối để không khí trong phòng nuôi được lưu thông. Sau thời gian 2 tuần, các sợi nấm sẽ dần xuất hiện trên bề mặt môi trường sinh khối. Lúc này tiếp tục sang giai đoạn thứ 3.
Giai đoạn 3: Tiến hành nuôi quả thể
Ở giai đoạn 3 ta cần thay đổi môi trường cũng như điều kiện lưu trữ ở các lọ cơ chất. Nhiệt độ được giữ nguyên, tăng độ ẩm lên khoảng 80 – 85%. Mỗi ngày vẫn cần chiếu sáng 12 giờ nhưng giảm cường độ chiếu xuống còn 700 Lux.
Vẫn cần lưu thông không khí bằng cách mở cửa phòng 2 lần vào sáng và chiều. Trong giai đoạn 3, kỹ thuật viên cần thường xuyên theo dõi mỗi ngày để kịp thời phân loại cũng như loại bỏ các lọ cơ chất bị mốc. Sau 2 tháng, các ngọn nấm trùng thảo sẽ mọc dài ra và xuất hiện bào tử nấm.
Giai đoạn 4: Thu hoạch
Khi ngọn có màu vàng đậm hơn phần thân nấm, lúc đó bào tử bắt đầu xuất hiện, tiến hành thu hoạch đông trùng hạ thảo. Mở nắp bình, dùng kéo cong cắt ngọn xuống sát mặt cơ chất hoặc dùng panh kẹp lấy từng cụm nấm ra. Muốn tận thu đợt 2 đối với các bình còn nguồn cơ chất, người nuôi phải thu hoạch trong điều kiện vô trùng để tránh nhiễm khuẩn và nấm mốc cho các bình nuôi. Sau khi thu hoạch thì dùng nilon bịt kín lại miệng bình tiếp tục đưa vào phòng nuôi để thu hoạch lần 2.
Chú ý: Để đảm bảo nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo thành công, phòng nuôi trồng phải đảm bảo các điều kiện như vô trùng, có độ sáng và thoáng tự nhiên, có bổ sung hệ thống chiếu sáng và giàn giá để đặt bình nuôi. Bên cạnh đó, cần trang bị thêm hệ thống phun sương (tự động) tạo độ ẩm cần thiết (70-85%) và hệ thống làm lạnh để giữ nhiệt độ ổn định (18-200C).
Lời kết
Đông trùng hạ thảo là một dược liệu quý, có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Nếu nuôi trồng thành công, đây sẽ là nguồn nguyên liệu giá trị cho ngành y dược, đồng thời mở ra cơ hội tạo thêm thu nhập ổn định cho bà con nông dân. Việc phát triển mô hình nuôi trồng đông trùng hạ thảo không chỉ giúp tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có mà còn góp phần nâng cao đời sống kinh tế ở khu vực nông thôn.