Mật ong là thực phẩm có thể bảo quản trong thời gian dài, thông thường nếu mật ong chất lượng, bảo quản đúng cách có hạn sử dụng khoảng 2.
Vì sao hạn sử dụng của mật ong lại dài?
Đại học California có một nghiên cứu cho rằng, mật ong nguyên chất thời hạn sử dụng lâu, có thể lưu trữ trong trong một khoảng thời gian dài là nhờ đặc điểm độ ẩm gần như bằng 0 của mật ong. Điều này khiến vi khuẩn không thể sinh trưởng hay tồn tại, giúp mật ong duy trì chất lượng lâu dài.
Khi được bảo quản đúng cách, thì hương vị, dưỡng chất và lợi ích của mật ong vẫn được bảo toàn trong vài năm. Thời gian sử dụng này áp dụng cho cả mật ong thương mại lẫn mật ong rừng. Tuy nhiên, khi quá hạn sử dụng trên bao bì thì mật ong bắt đầu bị hư hỏng, có thể đổi màu, lên men, biến chất, do đó, để đảm bảo an toàn hãy dùng mật ong trong khoảng thời gian quy định, nếu hết hạn hay phát hiện mật ong hư hỏng hãy loại bỏ ngay.
Có nên để mật ong lâu không?
Khi dùng mật ong thì khó tránh khỏi nó bị tác yếu tố bên ngoài môi trường tác động đến, như hơi nước, vi khuẩn,... có thể làm mật ong biến chất dần. Mật ong lâu ngày cũng có thể đổi màu, hương vị trở nên đắng hơn và có hiện tượng lên men tương tự rượu. Tuy rằng mật ong có thể để được lâu, nhưng nếu mật ong đã bị biến đổi màu và mùi vị thì bạn không nên sử dụng.
Đối với mật ong rừng, việc bảo quản lâu không được khuyến khích vì sản phẩm này chưa qua lọc hay xử lý, dễ nhiễm khuẩn và nhanh hỏng. Trong khi đó, mật ong đóng chai được bán trên thị trường, thì bạn chỉ cần thực hiện theo khuyến nghị mà nhà sản xuất in ấn trên bao bì.
Sử dụng mật ong thời gian nào là tốt nhất?
Mật ong thường được khuyến nghị sử dụng trong khoảng 2-3 năm nếu bảo quản đúng cách, thời hạn dùng này cũng còn tùy thuộc vào loại mật ong, cách xử lý và cách bảo quản. Sau thời gian này, mật ong dễ bị biến chất, giảm giá trị dinh dưỡng và mất đi các đặc tính chữa bệnh vốn có.
Trong mật ong có chứa hydroxy methyl furfurol (HMF), một hợp chất có thể gia tăng khi mật ong được bảo quản ở nhiệt độ cao. Điều này không chỉ làm thay đổi dưỡng chất mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Vì vậy, bảo quản mật ong ở nơi thoáng mát, tránh nhiệt độ cao là cách tốt nhất để duy trì giá trị của sản phẩm.
Thời gian sử dụng mật ong tốt nhất là bạn nên dùng trong khoảng 1 năm đầu, hoặc trước 2 năm. Tuy nhiên, như đã nói, nếu bảo quản đúng cách thì mới giúp mật ong để được lâu, do đó tốt nhất bạn nên dùng mật ong ngay khi mới mua về.
Dấu hiệu mật ong hết hạn sử dụng
Bạn có thể phát hiện mật ong đã quá hạn qua những vấn đề sau:
Mùi hương mật ong
Mật ong nguyên chất sẽ có hương thơm đặc trưng, nó ngọt ngào và tươi mới, mùi thoang thoảng rất dễ chịu. Nếu mật ong của bạn có mùi hôi, khó chịu, mùi lên men chua thì khả năng cao là mật ong đã hỏng và bạn đừng sử dùng nữa.
Màu sắc mật ong
Mật ong mới thường có màu vàng sáng, nhưng theo thời gian, màu sắc của mật ong sẽ trở nên đậm màu hơn. Nếu mật ong chuyển sang màu lạ thường hay quá tối, thì bạn không nên dùng loại mật ong này.
Hương vị mật ong
Mật ong thường có vị ngọt thanh có thể kèm chút chua tự nhiên, mùi vị hay hương thơm có thể tùy vào nguồn gốc mật ong hoặc loại hoa ong hút mật. Khi để lâu, vị chua tăng lên, độ ngọt giảm, thậm chí còn có vị cay do quá trình lên men. Nếu thấy mật ong có vị đắng, cay nồng thì bạn nên loại bỏ mật ong này.
Đối với mật ong rừng, thường chỉ dùng được khoảng 2 năm, vì nó chứa nhiều loại phấn hoa khác nhau. Trong khi đó, mật ong nuôi lại có thể sử dụng được dưới 3 năm. Nói chung yếu tố bảo quản cũng như chất lượng mật ong sẽ quyết định tới hạn sử dụng của mật ong.
Cách bảo quản mật ong hiệu quả nhất
Việc bảo quản mật ong đúng cách không chỉ giúp kéo dài thời gian sử dụng mà còn giữ được hương vị và chất lượng nguyên vẹn. Dưới đây là các phương pháp bảo quản mật ong hiệu quả:
Chọn dụng cụ bảo quản phù hợp
Mật ong không được dùng vật liệu kim loại để bảo quản, vì điều này có thể gây ra các phản ứng hóa học. Do đó, bạn nên dùng các hũ, chai bằng thủy tinh là lựa chọn tốt nhất vì không phản ứng với mật ong, giúp giữ nguyên chất lượng và dưỡng chất của sản phẩm.
Thanh trùng hũ đựng
Các dụng cụ bạn dùng để đựng mật ong cần thanh trùng hay dùng nước đun sôi 100 độ để tráng qua, sau đó cần để hũ, chai này khô ráo hoàn toàn. Đồng thời phải có nắp đậy chắc chăn, khi vặn nắp chai, bạn không nên đậy qua chặt, chỉ vặn vừa đủ là được. Vì khi nắp quá chặt, mật ong rừng có thể tạo khí ga và làm mật ong sủi bọt.
Tránh ánh nắng mặt trời
Hầu hết các sản phẩm chúng ta thường dùng đều được khuyến cáo không được để nắng chiếu vào. Và mật ong cũng vậy, khi lưu trữ nó, bạn nên đặt mật ong ở nơi mát mẻ, khô ráo, đặc biệt cần tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.
Lưu ý đặc biệt khi bảo quản
Không bảo quản dưới nền đất lạnh hoặc nơi ẩm ướt, vì những khu vực này nhiệt độ và độ ẩm thường không ổn định, khiến mật ong có thể bị tác động. Ngoài ra, bạn nên hạn chế cho mật ong vào chai nhựa kém chất lượng để bảo quản nhé.
Nơi bảo quản thích hợp
Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản mật ong dao động khoảng 21 - 26°C**. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Để mật ong ở nơi nhiệt độ vượt quá 27°C, vì sẽ làm mật ong biến chất, nên nhưng khu vực bếp, hay lò vi sóng, lò nướng bạn không nên để mật ong. Trong khi đó, nếu cho mật ong vào tủ lạnh sẽ khiến nó bị kết tinh, đóng đường.
Kiểm tra định kỳ
Cách tốt nhất là bạn nên dùng mật ong càng sớm càng tốt, khi bảo quản cũng nên kiểm tra mật ong thường xuyên để xem mật ong có bị hư hỏng khi lưu trư không. Nếu mật ong dấu hiệu khác lạ bạn không nên sử dụng.
Thực hiện đúng các phương pháp trên sẽ giúp mật ong giữ được chất lượng tốt nhất và đảm bảo an toàn cho sức khỏe khi sử dụng.
Một số thắc mắc về việc quản quản mật ong
Cách bảo quản mật ong không bị kiến bu?
Mật ong ngọt, nên nó là thực phẩm kiến vô cùng yêu thích, nên khi bảo quản nó, bạn có thể đặt 1 chiếc đĩa, hay bát lớn, đổ nước vào và đặt chai mật ong vào trong đó, như vậy có nước kiến sẽ không thể nào tiếp cận được.
Để mật ong trong tủ lạnh được không?
Mật ong không nên bảo quản trong tủ lạnh, vì nhiệt độ thấp nó có thể khiến mật ong bị kết tinh, đóng đường, bên cạnh đó, khi đóng đường thì việc bạn lấy ra dùng cũng khó khăn, đồng thời nếu rã đông mật ong nhiều lần sẽ làm mật ong giảm hương vị và chất lượng.
Mật ong kết tinh cần làm gì?
Nếu mật ong bị kết tinh thì có thể xảy ra trong quá trình bảo quản, nếu vậy bạn có thể dùng lượng mật ong cần dùng cho vào chậu nước ấm, hay quay trong lò vi sóng để mật ong tan ra khoảng 15 giây, sau đó dùng bình thường.