Nước mắm là một loại gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam, nhưng không phải ai cũng biết cách chọn nước mắm ngon, sạch và an toàn.
Cách chọn nước mắm ngon, chất lượng
Nước mắm là một loại gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam, nhưng không phải ai cũng biết cách chọn nước mắm ngon, sạch và an toàn. Để giúp bạn có thể chọn được nước mắm ngon, bài viết này sẽ gợi ý cho bạn một số cách sau đây:
Chọn nước mắm ngon dựa vào độ đạm
Độ đạm là lượng chất nitơ có trong thành phần của nước mắm, thể hiện sự nguyên chất và dinh dưỡng của nước mắm. Độ đạm là thông tin cung cấp cho người tiêu dùng về chất lượng của chai nước mắm hoặc có thể nói độ đạm chính là yếu tố đánh giá và quyết định nước mắm ngon và chất lượng hay không. Bạn có thể căn cứ theo Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm (TCVN 5107:2003) để xem độ đạm của nước mắm có phù hợp hay không.
Nước mắm truyền thống thông thường có độ đạm từ 30-45 độ, còn nước mắm công nghiệp thường có có độ đạm khoảng 50 - 60. Cho nên nước mắm truyền thống thường đặc sánh, thơm ngon, đậm vị, không chứa chất bảo quản, nên thời gian sử dụng ngắn, còn nước mắm công nghiệp được pha thêm các chất bảo quản và phụ gia, được pha chế từ nước mắm truyền thống.
Bạn nên chọn nước mắm có độ đạm phù hợp với khẩu vị và sức khỏe của bạn.
Ngoài ra, theo Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm (TCVN 5107:2003) thì:
- Độ đạm >30No: Loại nước mắm đặc biệt.
- Độ đạm >25No: Loại nước mắm thượng hạng.
- Độ đạm >15No: Loại nước mắm hạng 1.
- Độ đạm >10No: Loại nước mắm hạng 2.
Để xem xét độ đạm có trong nước mắm có thể dựa vào:
- Nitơ toàn phần (tính theo đơn vị g/l): Dựa vào quá trình sản xuất nước mắm cũng như nguyên liệu chính chỉ là cá, nếu độ đạm càng cao thì đánh giá được chất lượng nước mắm càng tốt
- Nitơ formol (tính theo đơn vị g/l): Dựa vào các axit amin và lượng nito có trong NH3. Nước mắm ngon thì tỉ lệ này đạt khoảng 60& nito toàn phần, còn nếu tỷ lệ này thấp thì nước mắm chưa được ngon lắm
- Nitơ amoniac: Loại nito này ở dạng NH4+, khi nước mắm chế biến và bảo quản không đúng, không đạt tiêu chuẩn thì hàm lượng này cao, nước mắm dễ bị hư hỏng. Phân hủy các axit amin thành NH3. Nó cũng là điều cho thấy nước mắm có dinh dưỡng hay không.
Kiểm tra thanh phần
Bạn nên tránh những loại nước mắm có chứa các chất phụ gia vì những chất này có thể gây hại cho sức khỏe. Bạn chỉ nên chọn những loại nước mắm chỉ có hai thành phần là cá và muối.
Chọn nước mắm dựa vào màu sắc
Nước mắm ngon thường có màu nâu vàng, nâu cánh gián hoặc nâu đỏ, trong và không có cặn, nước mắm khi rót ra hay sử dụng trong một thời gian thường nó sẽ sậm màu hơn một chút so với ban đầu. Nếu bạn thấy nước mắm có màu xanh xám hoặc có kết tủa, bạn nên tránh xa vì rất có thể đó là nước mắm pha hoặc đã bij biến chất.
Nên ra bên ngoài trời sáng để nhìn cho rõ nhé.
Mùi vị nước mắm
Đây là yếu tố quan trọng nhất để đánh giá chất lượng của nước mắm. Bạn có thể ngửi và nếm thử để cảm nhận, cách làm này giúp bạn đánh giá chính xác hơn ngoài 2 cách trên. Nước mắm ngon sẽ có hương thơm dịu, không quá gắt hay nồng. Vị của nước mắm nguyên chất sẽ ngọt mặn hài hòa, hơi bùi bùi từ cá biển và muối. Nếm vào miệng cảm giác đầu tiên là nó có vị hơi ngọt đậm, sau đó lan tỏa dịu nhè dần dần thì là nước mắm ngon.
Còn nước mắmcó mùi nhạt, mặn chát, ăn vào không thấy độ béo từ cá thì loại này có độ đạm thấp hoặc là nước mắm không đảm bảo chất lượng.
Ngoài ra, còn một cách để phân biệt nước mắm nguyên chất và nước mắm pha đó là nếu dính vào da thì nó bám mùi lâu hơn, rửa khó hết mùi, còn nước mắm pha thì rửa nước thôi là hết mùi rồi.
Chọn nước mắm theo bí quyết dân gian
Một số kinh nghiệm dân gian để chọn nước mắm ngon là kiểm tra độ đậm đặc, độ trong của nước mắm bằng cách dốc ngược chai nước mắm lên, sau đó kiểm tra độ trong của nước mắm bằng cách nhìn xem có tạp chất bên trong hay không. Nếu bạn thấy đáy chai nước mắm có chất kết tủa thì không mua.
Còn nước mắm truyền thống đôi khi bạn sẽ thấy có muối đọng lại ở đáy chai, bạn lắc nhẹ muối tan hết thì nước mắm này an toàn nhé.
Chọn thương hiệu uy tín
Chọn mua nước mắm bạn nên chọn những thương hiệu uy tín, nối tiếng và có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Các sản phẩm nước mắm đã được sản xuất theo tiêu chuẩn và quy trình kiểm soát chất lượng. Bạn cũng nên chú ý đến nhãn mác của sản phẩm, xem có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, số công bố sản phẩm và tem chống hàng giả.
Nước mắm thường để được bao lâu?
Thời gian sử dụng nước mắm tùy vào từng loại. Ví dụ nước mắm truyền thống có độ đạm khoảng 30gN/l – 40gN/l thì nếu bảo quản trong lu sành, bảo quản đúng cách, không pha thêm chất gì vào thì để lâu thì nước mắm cốt càng ngon.
Còn các loại nước mắm khác được nhà sản xuất khuyến cáo dùng trong 1 năm. Vậy nhưng, khi bạn mở nắp chai, sử dụng hàng ngày thì khó tránh khỏi không khí vào trong nước mắm, làm oxy hóa nên nước mắm sẽ sậm màu hơn so với lúc ban đầu. Để đảm bảo độ tươi ngon, đậm đà và đảm bảo chất lượng của nước mắm, bạn chỉ nên dùng nước mắm khoảng 2- 3 tháng, kể từ khi mở nắp chai.
Lời kết
Hy vọng những cách chọn nước mắm ngon trên đây sẽ hữu ích cho bạn.