“Hãy cho tôi thấy ai đó không phải là nô lệ! Một người là nô lệ cho dục vọng, một người khác là nô lệ của lòng tham, một người khác là nô lệ của quyền lực, và tất cả đều là nô lệ của sự sợ hãi. Tôi có thể kể tên một quan chấp chính là nô lệ của một bà già nhỏ thó, một triệu phú là nô lệ của người lao công... Không có sự quy phục nào hèn hạ hơn việc tự biến mình thành nô lệ”
Seneca, Moral Letters
1.Tác giả
Lucius Annaeus Seneca (4 TCN – 65 SCN) là một triết gia La Mã, nhà hùng biện và chính trị gia tiêu biểu của chủ nghĩa Khắc kỷ. Ông sinh tại Tây Ban Nha và từng làm cố vấn cho Hoàng đế Nero.
Các tác phẩm nổi tiếng của ông như Moral Letters và On the Shortness of Life nhấn mạnh về sự tự chủ, lối sống đơn giản và tránh phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài để đạt được tự do tinh thần.
2.Quan điểm của tác giả
Seneca cho rằng mọi người đều có sự phụ thuộc theo cách nào đó. Chúng ta có thể phụ thuộc vào thói quen, sự thoải mái, hoặc sự chấp thuận từ người khác. Những sự phụ thuộc này đồng nghĩa với việc ta mất kiểm soát cuộc sống của chính mình.
3.Điều cần làm
Tự kiểm tra thói quen hàng ngày:
- Hãy thử sống mà không cần một thói quen nhất định trong vài ngày, như ngừng uống cà phê hoặc hạn chế sử dụng điện thoại.
- Việc này giúp bạn xác định được mức độ phụ thuộc và dần dần rèn luyện khả năng tự chủ.
Thử thách bản thân đối mặt với sự bất tiện:
- Tắm nước lạnh thay vì nước nóng.
- Đi bộ thay vì sử dụng phương tiện cá nhân.
- Tự tạo ra những tình huống không thoải mái để rèn luyện tinh thần.
Giảm sự lệ thuộc vào sự chấp thuận từ người khác:
- Hãy sống theo giá trị và mục tiêu của bản thân, thay vì luôn tìm kiếm sự đồng tình từ người khác.
- Tự tin vào bản thân và đưa ra quyết định độc lập.
4.Vận dụng
Hiểu được sự bất ổn khi phụ thuộc là bước đầu tiên, nhưng quan trọng hơn là cách chúng ta rèn luyện để tự chủ và vững vàng hơn. Dưới đây là những cách giúp ta vận dụng tư tưởng của Seneca vào cuộc sống:
- Trong công việc: Đừng quá phụ thuộc vào lời khen ngợi hay sự công nhận từ cấp trên. Hãy tập trung vào việc cải thiện kỹ năng và giá trị bản thân.
- Trong cuộc sống cá nhân: Hạn chế các thói quen mang tính tiện nghi như việc sử dụng mạng xã hội quá nhiều, ăn uống xa xỉ. Thử tắt điện thoại vài giờ mỗi ngày để rèn luyện khả năng tập trung.
- Trong các mối quan hệ: Tránh phụ thuộc vào cảm xúc hoặc quyết định của người khác. Hãy xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng và độc lập, thay vì kiểm soát lẫn nhau.
