Trong văn hóa Việt Nam, có rất nhiều hình ảnh là biểu tượng của quê hương, của sự giản dị chân phương. Ký ức của nhiều thế hệ cũng không thể quên được hình ảnh trái dừa. Từ lâu, trái dừa không chỉ là một loại quả thân thuộc trong đời sống ngày thường, với ứng dụng thực tế cao và chế biện được nhiều món ngon. Mà còn là biểu tượng của miền quê, của sự mộc mạc trong văn hóa Việt Nam.
Trái dừa trong đời sống làng quê Việt
Ta dễ bắt gặp hình ảnh hàng dừa xanh mát nghiêng mình bên bờ kênh. Cây dừa mọc nhiều ở các tỉnh miền Trung đặc biệt là vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, nơi có những người dân chân chất, hiền hòa, gắn bó với con sông với ruộng đồng bao la bát ngát.
Trái dừa trong ẩm thực Việt
Dừa là một nguyên liệu đặc biệt trong ẩm thực, theo từng giao đoạn phát triển sẽ có các hương vị và cách chế biến khác nhau. Trong các loại bánh dân gian hầu hết đều có sự góp mặt của trái dừa trong đó, cũng vì thế mà hình ảnh trái đừa được khắc sâu vào tiềm thức bao thế hệ từ xưa đến nay.
Các món bánh như:
- Bánh lá
- Bánh lọt
- Bánh chuối hấp
- Bánh lá dừa
- Bánh bò...
Trái dừa trong văn hóa và nghệ thuật Việt Nam
Trong sự đa dạng về văn hóa về nghệ thuật cũng có hình dáng trái dừa. Theo thông lệ các thế hệ cha ông ngày xưa, vào ngày tết phải trưng mâm ngũ quả lá "cầu - dừa - đủ - soài - sung" ngụ ý muốn một năm với sung túc, làm ăn thuận lợi cho gia chủ. Đây cũng là tín ngưỡng được truyền lại bao đời nay, rất thú vị và mộc mạc đúng với lối sống và tinh thần của người Việt Nam luôn muốn gia đình người thân luôn mạnh khỏe, làm việc luôn hanh thông suôn sẻ.
Về phần nghệ thuật hình ảnh giản dị ấy cũng được thể hiện trong thơ, ca dao, tục ngữ, dân ca... Không chỉ là cảm hứng sáng tác, hình ảnh cây dừa còn là biểu tượng gắn với người con miền Tây xa quê – gợi nhớ về dòng sông tuổi thơ, chiếc xuồng ba lá, và cả tiếng võng kẽo kẹt dưới bóng dừa trưa hè.
Kết luận
Trái dừa trong văn hóa Việt Nam không chỉ là biểu tượng của đời sống nông thôn mộc mạc mà còn là đại diện cho nét đẹp truyền thống, tâm hồn Việt. Trong guồng quay hiện đại, việc giữ gìn và tôn vinh giá trị của trái dừa không chỉ là bảo vệ một cây trồng, mà còn là gìn giữ một phần hồn quê, một nét văn hóa dân tộc cần được lan tỏa.
