Đồng Nai

Đồng Nai là tỉnh thuộc Đông Nam Bộ, là cửa ngõ phía đông của TP.HCM và là một trong những trung tâm kinh tế, công nghiệp hàng đầu Việt Nam. Thành phố Biên Hòa là trung tâm hành chính.

Đồng Nai là một trong 5 tỉnh, thành phố có số thu ngân sách, kim ngạch xuất khẩu và khả năng thu hút đầu tư nước ngoài lớn nhất cả nước.

Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Đồng Nai có:

• Diện tích: 12.737 km², xếp thứ 9
• Dân số: 4.491.408 người, xếp thứ 5

Vùng đất Đồng Nai có dấu ấn tiền sử sâu sắc với văn hóa Đồng Nai (Đá cũ, Đá mới, Đồng thau, Sắt sớm). Mốc lịch sử quan trọng là năm 1698, khi Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh chính thức sáp nhập vùng đất này vào lãnh thổ chúa Nguyễn, lập dinh Trấn Biên. Năm 1832, vua Minh Mạng thành lập tỉnh Biên Hòa.

Sau năm 1975, vào tháng 2 năm 1976, tỉnh Đồng Nai hiện đại được thành lập trên cơ sở sáp nhập các tỉnh Biên Hòa, Tân Phú và Bà Rịa – Long Khánh.

Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12 tháng 6 năm 2025). Theo đó, sáp nhập tỉnh Bình Phước vào tỉnh Đồng Nai.

Đồng Nai có địa hình đa dạng, bao gồm cả đồng bằng, đồi và trung du. Phía bắc và đông bắc là vùng đồi núi, trong khi phía nam và tây nam là đồng bằng. Hệ thống sông ngòi dày đặc, với sông Đồng Nai là con sông chính, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước và giao thông.

Sông Đồng Nai là con sông nội địa dài nhất Việt Nam (khoảng 586,4km), đóng vai trò quan trọng trong cung cấp nước (cho khoảng 20 triệu dân), thủy điện (như Thủy điện Trị An) và giao thông đường thủy. Tỉnh có ba nhóm đất chính: đất bazan màu mỡ (39,1% diện tích) thích hợp cho cây công nghiệp như cao su, cà phê, tiêu .

Khí hậu Đồng Nai mang đặc trưng của vùng nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, với hai mùa rõ rệt:

• Mùa khô: từ tháng 12 đến tháng 4
• Mùa mưa: từ tháng 5 đến tháng 11

Nhiệt độ trung bình hàng năm khoảng 25 – 27 °C, lượng mưa trung bình từ 1.500 – 2.000 mm/năm, đặc biệt không có bão lụt hay động đất.

Kinh tế Đồng Nai tăng trưởng ổn định, cao hơn 1,5 lần so với bình quân cả nước. GRDP năm 2023 đạt 246,45 ngàn tỷ đồng, tăng 5,3%. Thu nhập bình quân đầu người đạt 5.300 USD/người vào đầu năm 2020. Tỉnh đã thu hút trên 31 tỷ USD FDI với hơn 1.545 dự án. Trong 8 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt 15,5 tỷ USD, xuất siêu 4,2 tỷ USD.

Đồng Nai là một trong những tỉnh công nghiệp hàng đầu với 35 khu công nghiệp được quy hoạch (32 đang hoạt động). Tỉnh đang định hướng phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn: công nghiệp hàng không, công nghiệp bán dẫn (sản xuất chip) và trí tuệ nhân tạo (AI). Về nông nghiệp, Đồng Nai có quy mô đất nông nghiệp lớn nhất Đông Nam Bộ (trên 190.000 ha cây công nghiệp và cây ăn trái), và dẫn đầu cả nước về sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Hạ tầng giao thông phát triển với 4 tuyến quốc lộ chính. Dự án trọng điểm quốc gia là Cảng hàng không quốc tế Long Thành (cấp 4F), dự kiến giai đoạn 1 hoạt động vào đầu năm 2026 với công suất 25 triệu hành khách/năm. Tỉnh có hơn 50 dân tộc cùng sinh sống, với gần 200 nghìn người là đồng bào dân tộc thiểu số (chiếm 6,42% dân số).

Văn hóa Đồng Nai mang đậm nét giao thoa của nhiều dân tộc, đặc biệt là người Kinh, người Hoa và các dân tộc thiểu số. Tỉnh nổi tiếng với nhiều di tích lịch sử và văn hóa như:

• Văn miếu Trấn Biên (xây dựng năm 1715): được xem là "Quốc Tử Giám miền Nam" và là Di tích lịch sử cấp quốc gia.
• Nhà lao Tân Hiệp: một trong sáu nhà tù lớn nhất miền Nam và là di tích cấp quốc gia, nơi diễn ra cuộc phá khám lịch sử năm 1956.
• Các lễ hội truyền thống đa dạng như: Lễ hội Kỳ Yên, Lễ hội Ăn nhang, Lễ hội Tả Tài Phán, Lễ hội Chùa Ông và Lễ cúng thần Lúa.

Về du lịch, Đồng Nai có nhiều điểm đến hấp dẫn như:

• Vườn Quốc gia Nam Cát Tiên: khu dự trữ sinh quyển thế giới.
• Thác Giang Điền.
• Núi Chứa Chan: ngọn núi cao thứ hai Đông Nam Bộ.
• Hồ Trị An: Đảo Ó.
• Khu du lịch Bửu Long: "Vịnh Hạ Long thu nhỏ".
• Làng bưởi Tân Triều: đặc sản nổi tiếng.

Đồng Nai có lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ nhờ vị trí chiến lược, nền kinh tế vững mạnh, hệ thống KCN phát triển, tiềm năng nông nghiệp, khí hậu thuận lợi, di sản văn hóa phong phú và tiềm năng du lịch lớn .

Tầm nhìn đến năm 2030, Đồng Nai đặt mục tiêu có 19 đô thị và đến năm 2050, hướng tới xây dựng hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn tự chủ và phát triển mạnh kinh tế số.