Hà Tĩnh

Hà Tĩnh là một tỉnh ven biển nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ Việt Nam, giáp với Nghệ An về phía Bắc, Quảng Bình về phía Nam, Lào về phía Tây với đường biên giới dài 164 km, và Biển Đông về phía Đông với bờ biển dài 137 km. Hà Tĩnh được xem là một trong những tỉnh có vị trí chiến lược, là cửa ngõ giao lưu kinh tế với Lào và các nước trong khu vực Đông Nam Á qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo và cảng biển Vũng Áng. Hà Tĩnh có lịch sử lâu đời, văn hóa đặc sắc và nhiều danh thắng thiên nhiên đẹp thu hút du khách.

Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Hà Tĩnh có:

• Diện tích: 5.994 km², xếp thứ 27
• Dân số: 1.622.901 người, xếp thứ 27

Hà Tĩnh là vùng đất "địa linh nhân kiệt", có nền văn hóa lâu đời gắn liền với lịch sử dân tộc. Vùng đất này từng là một phần của bộ tộc Việt Thường trong thời kỳ Hùng Vương. Qua các triều đại phong kiến, tên gọi và địa giới hành chính của Hà Tĩnh có nhiều thay đổi. Tên gọi Hà Tĩnh chính thức được đặt từ năm 1831, dưới thời vua Minh Mạng. Kể từ đó, Hà Tĩnh luôn đóng vai trò quan trọng trong các phong trào yêu nước, là nơi khởi nguồn của nhiều cuộc khởi nghĩa chống Pháp và đóng góp to lớn trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Ngày 1 tháng 1 năm 2025, giải thể huyện Lộc Hà, địa bàn sáp nhập vào thành phố Hà Tĩnh và huyện Thạch Hà. Từ đó, tỉnh Hà Tĩnh có 1 thành phố, 2 thị xã và 9 huyện.

Hà Tĩnh có địa hình đa dạng, phức tạp và dốc từ Tây sang Đông, được chia làm 3 vùng rõ rệt:

• Vùng núi và trung du phía Tây: Chiếm phần lớn diện tích, với nhiều dãy núi cao như Hoành Sơn, Trường Sơn Bắc và các đỉnh núi cao như Hồng Lĩnh.
• Vùng đồng bằng ven biển: Hẹp và bị chia cắt, là nơi tập trung dân cư và sản xuất nông nghiệp.
• Vùng ven biển và biển: Có bờ biển dài với nhiều cửa sông, đầm phá và bãi tắm đẹp.

​Khí hậu Hà Tĩnh mang đặc trưng của vùng nhiệt đới gió mùa. Tuy nhiên, do địa hình và vị trí, khí hậu nơi đây chịu ảnh hưởng mạnh của gió Tây Nam (gió Lào) vào mùa hè, gây ra thời tiết nắng nóng, khô hanh kéo dài với nhiệt độ có thể lên tới 40°C. Mùa đông chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc, gây ra thời tiết lạnh và mưa ẩm. Lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 2.000 - 2.500 mm, nhưng phân bố không đều.

Trong những năm gần đây, kinh tế Hà Tĩnh đã có những bước phát triển vượt bậc. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2023 tăng 4,92% so với năm trước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp và dịch vụ, nhưng nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng. Một số ngành kinh tế mũi nhọn bao gồm:

• Công nghiệp: Khu kinh tế Vũng Áng là trọng điểm phát triển công nghiệp của cả nước, với các dự án lớn như Khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Formosa Hà Tĩnh.
• Nông nghiệp: Trồng trọt lúa, cây công nghiệp ngắn ngày (lạc, vừng) và chăn nuôi gia súc.
• Thủy sản: Đánh bắt và nuôi trồng thủy sản ven bờ.

Về xã hội, Hà Tĩnh là một tỉnh đông dân với gần 1,3 triệu người (số liệu năm 2023). Tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể, và chất lượng giáo dục, y tế được cải thiện.

Hà Tĩnh là cái nôi của nhiều giá trị văn hóa truyền thống, với những di sản văn hóa phi vật thể nổi tiếng như:

• Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh: được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
• Truyện Kiều: Tác giả là đại thi hào Nguyễn Du, người con của vùng đất Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
• Các di tích lịch sử: Chùa Hương Tích, Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, Đền thờ Cương Quốc Công Đặng Dung.

Ngoài ra, Hà Tĩnh còn sở hữu nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn như:

• Bãi biển Thiên Cầm: Một trong những bãi biển đẹp nhất miền Trung.
• Khu sinh thái hồ Kẻ Gỗ: Hồ nước ngọt lớn nhất Hà Tĩnh, cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ.
• Vườn quốc gia Vũ Quang: Nơi bảo tồn nhiều loài động, thực vật quý hiếm.

Hà Tĩnh là một tỉnh giàu tiềm năng và bản sắc, hội tụ nhiều giá trị từ điều kiện tự nhiên đa dạng, vị trí địa lý chiến lược, nền văn hóa lâu đời và những thành tựu kinh tế đáng khích lệ. Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa phát triển công nghiệp và bảo tồn văn hóa, đã và đang tạo nên một Hà Tĩnh năng động, vươn lên mạnh mẽ.