Từ những nguyên liệu quen thuộc như tre, nứa, các nghệ nhân Jrai đã sáng tạo nên nhiều nhạc cụ dân tộc độc đáo, mang âm thanh vang vọng từ bản làng Tây Nguyên đến các sân khấu lớn trên thế giới.
Giới thiệu
Ở Gia Lai, đặc biệt trong cộng đồng Jrai, nghề chế tác và biểu diễn nhạc cụ dân tộc từ tre, nứa đã trở thành phần linh hồn văn hóa. Những nghệ nhân tài hoa như ông Rơ Châm Tih (làng Jút, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai) và ông R’Com Suk (huyện Đak Đoa) đã dành cả đời để sáng tạo và làm phong phú bộ âm sắc truyền thống của Tây Nguyên, từ đàn T’rưng, Goong, K’ni, đến Ting ning…
Lịch sử hình thành
Nghề này bắt nguồn từ đời sống tinh thần phong phú của người Tây Nguyên, nơi âm thanh tre, nứa trở thành “chiếc nôi” kết nối cộng đồng với thần linh trong các lễ hội. Được mài giũa qua nhiều thế hệ, nghệ nhân như Y Tư đã tự chế tác nhạc cụ từ tuổi 7 và đã sáng tạo ra nhiều loại nhạc cụ mà không dùng máy móc hiện đại.
Ông Rơ Châm Tih khắc khoải theo tiếng đàn từ thuở nhỏ và học nghề từ một nghệ nhân mù tài ba. Ông đã tiếp tục truyền dạy, gia tăng danh tiếng nghề và góp phần mở lớp dạy cho người trẻ.
Ông R’Com Suk cũng là nghệ nhân thâm niên, nắm giữ kỹ thuật và truyền thống từ gia đình qua nhiều thế hệ.
Những trải nghiệm khi đến thăm
Quan sát quy trình chế tác nhạc cụ
Bạn sẽ được chứng kiến từng công đoạn: chọn tre nứa chuẩn (tuổi ≥ 3 năm, thân thẳng, không sâu nát), xử lý từ phơi nắng – luộc – sấy khô đến chạm khắc âm thanh từng nhịp, thậm chí tinh chỉnh họa tiết hoa văn dân gian bằng tay.
Hiểu công đoạn tỉ mẩn & thời gian chuẩn bị
Ví dụ: một cây đàn T’rưng có thể làm xong trong một ngày, nhưng công đoạn chuẩn bị nguyên liệu kéo dài hơn 4 tháng. Đối với đàn Goong (Ting ning), nghệ nhân như Y Tư cho biết mất khoảng 2 tuần để chế tác từ khi đủ nguyên liệu
Gặp gỡ nghệ nhân & học hỏi
Bạn có thể trò chuyện, nghe kể chuyện nghề và cảm nhận niềm tâm huyết với văn hóa. Nghệ nhân sẵn sàng truyền dạy cho người trẻ có đam mê.
Thưởng thức âm thanh Tây Nguyên
Trong không gian như nhà rông hay sân đình, bạn sẽ được thưởng lãm những bài hòa tấu từ T’rưng, Goong, K’ni, hòa cùng dân ca vùng cao—một trải nghiệm âm nhạc sống động và sâu lắng.
Mua sắm & xây dựng cộng đồng
Nhiều nghệ nhân thành lập hợp tác xã tại Pleiku, giúp tạo công ăn việc làm và đưa sản phẩm đến khách trong và ngoài nước. Một số đơn đặt hàng còn từ các thành phố lớn hoặc nước ngoài như Nhật, Hàn.
Ngan Huynh Thi Bich |
2 giờ
Dan Tran Chieu |
2 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Ngan Huynh Thi Bich |
3 giờ
Ngan Huynh Thi Bich |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
2 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
Dan Tran Chieu |
3 giờ
