Hội thảo đã có sự tham dự của đại diện lãnh đạo và cán bộ các đơn vị, tổ chức như Cục Di sản văn hóa, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam, Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng Hà Nội, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Trung tâm, Công viên Di sản các nhà Khoa học Việt Nam, Đại học Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội, Học viện Khoa học Quân sự, Đại học Văn hóa Hà Nội, Đại học Sư phạm Hà Nội, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, Hội Dân tộc học và Nhân học Việt Nam,… Đồng thời, Hội thảo cũng thu hút sự tham gia của Lãnh đạo qua các thời kỳ cùng đông đảo viên chức và người lao động của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam.
Hoạt động tại hội thảo

Mở đầu chương trình, TS. Bùi Ngọc Quang - Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng trình bày báo cáo đề dẫn, nêu bật chặng đường 30 năm hình thành và phát triển cùng những giá trị cốt lõi làm nên bản sắc riêng của Bảo tàng DTHVN.
Tiếp đến, PGS.TS. Võ Quang Trọng, nguyên Giám đốc Bảo tàng, với bài trình bày “Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trên đường định hình một phong cách” đã chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong việc kiến tạo bản sắc chuyên môn. Điểm đặc biệt trong công tác bảo tồn di sản văn hóa dân tộc tại Bảo tàng DTHVN là sự đề cao vai trò chủ thể cộng đồng, lấy chủ thể cộng đồng làm trung tâm, những thế hệ tiếp nối thực hiện trao truyền kỹ thuật, kinh nghiệm truyền thống trong việc duy tu các ngôi nhà ngoài trời ở Vườn Kiến trúc. Đây là cách tiếp cận tạo nên phong cách riêng của Bảo tàng và có tính lan tỏa mạnh mẽ, ảnh hưởng đến nhiều bảo tàng khác (Bảo tàng Đắk Lắk, Kon Tum, Áo Dài…), trong việc mời nghệ nhân, chủ thể cộng đồng trình diễn và bảo tồn di sản. Để duy trì điểm sáng trong những thành công mới, đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu không ngừng vươn lên của đội ngũ cán bộ, nhân viên Bảo tàng DTHVN trong những khó khăn và thách thức còn ở phía trước.
TS. Michael DiGregorio, nguyên phụ trách chương trình Giáo dục, Truyền thông, Nghệ thuật và Văn hóa của Quỹ Ford tại Việt Nam, qua báo cáo “Mỗi hiện vật trong bảo tàng là một bức ảnh về thời gian và địa điểm”, gợi mở cách tiếp cận mới trong trưng bày và diễn giải hiện vật. TS. Michael DiGregorio nhấn mạnh cách tiếp cận cộng đồng là một phương pháp mới, giúp Bảo tàng DTHVN hội nhập và phát triển cùng xu thế bảo tàng quốc tế.
PGS.TS. Trần Hồng Hạnh, Phó Giám đốc Bảo tàng DTHVN, với bài “Đòn bẩy Hợp tác Quốc tế: Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trên hành trình hội nhập và phát triển”, đã làm nổi bật quá trình chuyển đổi từ mô hình tiếp nhận viện trợ, hỗ trợ sang đồng kiến tạo giá trị với các tổ chức và chuyên gia quốc tế qua ba giai đoạn chiến lược. Giai đoạn 1 (1995 - 2006): Tập trung đặt nền móng và định vị chuyên môn thông qua sự hình thành các khu trưng bày chính: “Các dân tộc Việt Nam" và Vườn kiến trúc (không gian trưng bày ngoài trời), giai đoạn chủ yếu là nhận tài trợ; Giai đoạn 2 (2007 - 2017) đánh dấu sự mở rộng đa dạng các hình thức quan hệ quốc tế và chuyên sâu trong hợp tác quốc tế. Bảo tàng chuyển từ hợp tác đơn tuyến sang đa tuyến, mở rộng phạm vi sang Đông Nam Á để nghiên cứu, sưu tầm và trưng bày. Đây là giai đoạn trưởng thành về năng lực, thậm chí Bảo tàng có thể tự chi trả và mời chuyên gia tư vấn. Giai đoạn 3 (2018 - 2025) chuyển định hướng toàn cầu và số hóa, tập trung vào hợp tác chuyên đề sâu rộng và bước đầu ứng dụng công nghệ số, nhằm xây dựng Bảo tàng thông minh, sáng tạo theo hướng đồng kiến tạo hợp tác. Hợp tác quốc tế ở Bảo tàng DTHVN luôn gắn liền với nâng cao năng lực và trao đổi chuyên môn cho cán bộ, đồng thời mở rộng hợp tác ra nhiều khu vực và định hướng trình diễn xuyên quốc gia. Bảo tàng xác định nghiên cứu ứng dụng là nền tảng hoạt động và sử dụng hợp tác quốc tế làm đòn bẩy để xây dựng thương hiệu vững chắc dựa trên triết lý cộng đồng.
Hội thảo đã thu hút rất nhiều sự quan tâm, trao đổi cả về chiến lược phát triển, học thuật và cùng nhìn lại những kỷ niệm - cũng là những bài học kinh nghiệm sâu sắc đầy cảm xúc, gắn với đó là vai trò của người sáng lập Bảo tàng - PGS.TS. Nguyễn Văn Huy - trong việc vượt qua những khó khăn đầu tiên của quá trình xây dựng Bảo tàng, từng bước định hình và phát triển Bảo tàng như hiện nay. Hội thảo là dịp để nhìn lại chặng đường 30 năm với nhiều thành tựu đáng tự hào, đồng thời khẳng định định hướng phát triển bền vững, sáng tạo và nhân văn - những giá trị làm nên phong cách Bảo tàng DTHVN.
Tối cùng ngày, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Bảo tàng. Bảo tàng DTHVN đã vinh dự được tiếp đón ông Lại Xuân Môn - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; ông Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; đại diện một số đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam (Liên bang Nga, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Ukraine, Timor-Leste, Indonesia…) cùng lãnh đạo các cơ quan chức năng và viện nghiên cứu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Sở Du lịch Hà Nội, đại diện lãnh đạo và cán bộ các bảo tàng, di tích, trường đại học trên địa bàn Thủ đô, các đối tác của Bảo tàng, cùng các nghệ nhân, viên chức và người lao động của Bảo tàng qua các thời kỳ.
Tại buổi lễ, TS. Bùi Ngọc Quang - Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng trình bày khái quát chặng đường 30 năm hình thành và phát triển, ghi dấu những nỗ lực không ngừng của các thế hệ lãnh đạo và cán bộ Bảo tàng trong công tác nghiên cứu, bảo tồn, quảng bá và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Một chặng đường đầy gian nan, thử thách nhưng cũng nhiều thành tựu đáng trân trọng, được Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, các tổ chức và cá nhân trong nước và quốc tế ghi nhận. Tuy nhiên, bên cạnh đó, trong bối cảnh mới – hội nhập quốc tế và kỷ nguyên số, Bảo tàng cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức mới, đòi hỏi sự quan tâm vĩ mô cấp nhà nước, sự nỗ lực phấn đấu của đội ngũ cán bộ Bảo tàng và sự đồng hành của các đối tác, cả trong nước và quốc tế, để Bảo tàng phát triển bền vững.
TS. Đặng Xuân Thanh - Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phát biểu chúc mừng, ghi nhận những thành tựu của Bảo tàng trong suốt ba thập kỷ cống hiến cho sự nghiệp văn hóa của đất nướccũng như động viên, khích lệ tinh thần tập thể cán bộ Bảo tàng trên chặng đường phát triển tiếp theo.
Buổi lễ khép lại với phần trình chiếu bộ phim tư liệu 30 năm Bảo tàng DTHVN, khắc họa hành trình phát triển, đổi mới và hội nhập của Bảo tàng trong bối cảnh đương đại. Bảo tàng DTHVN tiếp tục đồng hành, sẻ chia và lan tỏa tình yêu di sản – vì một nền văn hóa Việt Nam đa dạng và bền vững!
Nguồn trích dẫn
Nguồn: Bảo tàng dân tộc học Việt Nam
Cre: Chu Thanh Hải, Nguyễn Thị Phượng, Vũ Thị Diệu, An Thu Trà, Lê Anh Đức, Lê Nguyễn Phương Anh
Xem bài viết chi tiết từ đường link bên dưới







