Nấm linh chi là dược liệu quý, bạn có thể nuôi trồng giống nấm này tại nhà, tuy nhiên cần thực hiện đúng kỹ thuật thì mới cho ra nấm chất lượng và đạt năng suất cao.
Kỹ thuật trồng nấm linh chi tốt nhất
Nấm linh chi là một loại dược liệu quý giá với giá trị dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Quá trình trồng nấm linh chi đòi hỏi tính chuyên nghiệp, kinh nghiệm cùng sự chính xác và tuân thủ các quy trình kỹ thuật. Vậy làm thế nào để việc trồng nấm linh chi đạt năng suất cao? Bạn có thể tham khảo ngay các bước thực hiện như sau:
Mùa vụ trồng nấm linh chi
Thời gian lý tưởng để bắt đầu nuôi trồng nấm linh chi là từ tháng 1 đến tháng 10 hàng năm. Nếu bạn trồng sau khoảng thời gian này, điều kiện thời tiết không thuận lợi, ví dụ như mưa nhiều và độ ẩm cao sẽ khiến cây nấm không sinh trưởng đồng đều hoặc dễ bị nhiễm bệnh, đưa lại năng suất thấp
Thông thường, việc trồng nấm sẽ được tạm ngưng từ tháng 10 đến sau Tết. Nấm có thể trồng 1 năm tới 3- 4 thời vụ, với mỗi vụ kéo dài khoảng 2,5 - 4 tháng từ khi cấy giống. Chất lượng cao nhất là đợt nấm thứ nhất, trong khi các đợt sau sẽ giảm dần về chất lượng và sản lượng.
Đợt đầu tiên cây nấm thu được cũng đồng đều và có giá trị cao hơn, so với đợt 2 hay đợt 3.
Nguyên liệu cần có
Các nguyên bạn cần chuẩn bị như mùn cưa của gỗ mềm, thân gỗ, bã mía, hoặc các cây họ thân thảo, đây đề là những thành phần lý tưởng để cây nấm phát triển. Ngoài ra, bạn cũng cần thêm các túi nilong có khả năng chịu nhiệt, cùng cổ nút và bông nút
Đồng thời cần phối trộn đều các phụ gia cùng dưỡng chất như bột cám, bột ngô, MgSO4 và sử dụng nguồn nước sạch.
Phối trộn nguyên liệu
Khi đã chuẩn bị xong các nguyên liệu cần thiết, bạn chỉ cần trộn chúng cho đều nhau. Bên cạnh đó, cũng cần ủ mạt cưa để nhằm lên men tỏa nhiệt rừ đó giải phóng chất xơ và tinh dầu trong mạt cưa. Việc ủ mạt cưa sẽ giúp cho nguyên liệu dễ dàng thấm nước, và còn giúp tiêu diệt đáng kể các mầm bệnh có trong nguyên liệu. Từ đó sẽ giúp cây nâm có điều kiện phát triển tốt.
Quy trình đóng bịch
Khi đóng bịch, cần đảm bảo túi được nén chặt và khối lượng phôi nấm dao động từ 1,2- 1,5kg. Việc đóng chặt tay và đủ khối lượng là rất cần thiết, nó sẽ giúp giữ nguyên vẹn tơ chất và ngăn ngừa nhiễm bệnh do môi trường hay trong quá trình vận chuyển.
Để cấy giống thuận lợi, hãy dùng que soi nấm tạo các lỗ nông, tránh làm tổn thương tơ nấm. Cho mạt cưa vào các túi nilon từ 19- 20cm, đóng chặt xong thì làm cổ, sử dụng nút nhựa làm cổ, rồi chèn bông gòn kín để chống thấm, rồi đưa đi thanh trùng.
Hấp thanh trùng
Quá trình hấp thanh trùng này nhằm tiêu diệt các vi sinh vật có thể tồn tại trong nguyên liệu. Nên áp dụng phương pháp hấp cách thủy ở nhiệt độ 100°C thì cần thực hiện trong khoảng 12 giờ.
Tiến hành cho cây giống vào nguyên liệu
Trước khi cấy giống, cần khử trùng toàn bộ dụng cụ và phòng cấy giống. Phòng phải thông thoáng, không ánh nắng chiếu trực tiếp vào, không để gió lùa vào, cũng không nên quá kín. Phôi giống sau khi hấp cần được cấy ngay.
Các dụng cụ cần thanh trùng hết và để nguội, bất cứ vật dụng nào cũng cần từ chai giống, đèn cồn, bàn cấy....
Chọn cây giống đủ tuổi
Cấy giống trồng nấm linh chi cần đạt độ tuổi nhất định. Trong khi cấy, không đốt kẹp đèn cồn quá lâu. Bạn để chau giống theo phương nằm ngang khi cấy, ưu tiên sử dụng tủ cấy nếu có điều kiện vì cách này sẽ giúp giảm đi mầm bệnh rất nhiều.
Có thể thực hiện cấy theo hai cách:
- Cấy giống nấm linh chi trên que gỗ thì chỉ cần tạo lỗ phôi giống khoảng 1,8-2cm, sâu 15-17cm, sau đó gắp que giống vào túi nguyên liệu.
- Cấy giống linh chi trên hạt thì mỗi bịch dùng khoảng 10-15g giống, cần thực hiện nhẹ nhàng tránh làm giống bị dập nát
Sau khi cấy giống xong, chỉ cần đóng nút bông lại và chuyển đến khu vực ủ nấm, tất cả khu vực, nguyên liệu khi trồng nấm đều đảm bảo sạch sẽ.
Thời kỳ nuôi ủ tơ
Nhà ủ tơ cũng cần được vệ sinh sạch sẽ, thoáng mát, độ ẩm duy trì từ 70-80% và nhiệt độ ở mức 25-30°C. Tránh để nước hay mưa giọt vào, khử trùng và rải vôi xung quanh.
Phôi nấm và nấm khô cần được tách ra tiêng, đặt trên kệ hoặc treo cách nhau 2-3cm, giai đoạn ủ này không cần tưới nước và hạn chế vào vào trong phòng trong giai đoạn này.
Nếu bạn thấy có túi nấm bị nhiễm bệnh hư hỏng, thì nhanh tay loại bỏ nó ra.
Khi tơ nấm lan từ1/2 đến 1/3 bịch, có thể tháo bớt bông ở cổ để nấm dễ mọc. Ủ đến khi tơ phủ kín bịch, sau 2 ngày có thể tưới nước, nhiệt độ cần duy trì lúc này là 28°C và độ ẩm 90%.
Chăm sóc nấm linh chi
Chăm sóc nấm linh chi thì có thể áp dụng một trong hai cách như:
- Phủ đất thì khi bạn thấy tơ nấm phát triển kín 3/4 túi, tháo bỏ nút bông, phủ đất dày 2-3cm lên bề mặt. Đất cần được giữ ẩm bằng cách tưới phun sương, nhưng chỉ nên để đất ẩm không nên để đất quá khô hay quá ướt. Duy trì độ ẩm không khí 80-90% trong 7-10 ngày đầu và tiếp tục chăm sóc đến khi nấm đạt tuổi thu hoạch (khoảng 65-70 ngày).
- Không phủ đất thì thực hiện khác một chút. Khi tơ nấm ăn kín 3/4 túi (sau 25-30 ngày), bạn rạch 2 vết đối xứng sâu 0,2-0,5cm trên túi nấm. Đặt túi cách nhau 2-3cm, đảm bảo thông thoáng. Sau 7-10 ngày đầu, duy trì độ ẩm khoảng 80-90% bằng cách tưới nước nền nhà. Khi quả thể mọc ra thì có thể phun sương nhẹ vào túi 1-3 lần mỗi ngày tùy thời tiết. Thu hoạch khi viền trắng trên mũ nấm biến mất.
Thu hoạch
Thu hoạch nấm từ khoảng sau 10 ngày kể từ khi nấm hình thành bào tử, lúc nấm tạo ra lớp bào tử thì bạn không tưới nước khoảng 10 ngày. Thu hái nấm thì chỉ cần cắt cuống nấm rồi sau đó tùy vào nhu cầu và mục đích mà có thể phơi khô hay nghiền bột...
Khi thu hoạch xong bạn đưa nấm đi phơi khô hoặc sấy khô ở nhiệt độ 40- 50 độ C trong khoảng 6- 8 tiếng. Tiếp tục sấy ở nhiệt độ 55- 60 độ và thời gian thì tương tự lần 1. Khi nấm còn độ ẩm khoảng 10- 12% thì đóng gói và bảo quản.
Nấm linh chi bao lâu thì thu hoạch?
Thời gian trồng nấm khoảng từ 65- 70 ngày là có thể thu hoạch. Nằm trong khoảng 4 tháng là thu hoạch 1 vụ nấm linh chi.