Hồ Huy – PCT thường trực Hội đồng họ Hồ Việt Nam
Hôm nay, ngày 22 tháng Bảy năm Ất Tỵ, tại Đàn Tế Nam Giao, Vĩnh Lộc, Thanh Hoá, Hội đồng họ Hồ Việt Nam, Hội đồng họ Hồ tỉnh Thanh Hóa và Ban Quản lý Khu Di sản Văn hoá Thế giới UNESCO Thành Nhà Hồ long trọng tổ chức Lễ Vu Lan Báo Hiếu Thái Thượng Hoàng Hồ Quý Ly, bậc “Thần Tiền” của Việt Nam và nhân loại cách đây hơn 600 năm.
Hồ Quý Ly: Nhân vật lịch sử
Hồ Quý Ly (1336–1407), hậu duệ đời thứ 12 của Đức Nguyên tổ Hồ Hưng Dật, Trạng nguyên, Thái thú Châu Diễn (Nghệ An), là vị vua sáng lập triều Hồ. Ông nổi bật với tư duy cải cách mạnh mẽ, khát vọng chấn hưng quốc gia, đưa nước Việt thoát khỏi tình trạng suy yếu cuối thời Trần. Năm 1396, theo lệnh của ông, triều đình Trần ông ban nhiều cải cách quan trong như như dời đô về Tây Đô.
Cải cách kinh tế: Tiền giấy Thông Bảo Hội Sao
Cũng trong năm 1396, Hồ Quý Ly giữ chức Phụ chính Thái sư, Nhập nội Quốc phụ Thượng tể dưới triều vua Trần Thuận Tông, ban hành tiền giấy Thông Bảo Hội Sao, thay thế dần tiền đồng. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Việt áp dụng hình thức lưu thông tiền giấy, có thể cũng là một trong những trường hợp sớm nhất trên thế giới. Biện pháp này nhằm kiểm soát kinh tế, chống tích trữ kim loại quý, tăng cường quản lý tài chính quốc gia.
Cải cách giáo dục và xã hội
Hồ Quý Ly cho lập Quốc Tử Giám mới ở Tây Đô, đổi mới chế độ thi cử, đưa toán học và binh pháp vào nội dung khảo thí, bên cạnh kinh điển Nho học. Ông cũng ban hành nhiều chính sách xã hội quan trọng như hạn chế quyền lực quý tộc “hạn nô, hạn điền, giảm tô thuế”, chăm lo đời sống nhân dân, góp phần củng cố sức mạnh quốc gia.
Quân sự và kiến trúc
Ông tiến hành cải tổ quân đội, chú trọng kỷ luật, huấn luyện và trang bị theo mô hình mới. Đặc biệt, Hồ Quý Ly cho xây dựng nhiều công trình phòng thủ, trong đó tiêu biểu là Thành Tây Đô (1397) bằng đá khối, một kỳ tích kiến trúc quân sự và hành chính, ngày nay đã được UNESCO vinh danh là Di sản Văn hóa Thế giới (2011).
Giá trị lịch sử
Dù triều đại chỉ tồn tại ngắn ngủi (1400 –1407), những cải cách của Hồ Quý Ly đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc. Tập trung quyền lực tài chính vào tay nhà nước, giảm sự thao túng của quý tộc, quan lại, địa chủ và tôn giáo. Ông chứng minh tinh thần tiên phong, tầm nhìn chiến lược và khát vọng đổi mới mạnh mẽ của người Việt trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, giáo dục và xã hội.
Hồ Quý Ly xứng đáng được tôn vinh là “Thần Tiền” người khởi xướng việc dùng tiền giấy ở Việt Nam, đi trước nhiều quốc gia trên thế giới hơn 600 năm.
Tài liệu tham khảo
- Ngô Sĩ Liên và sử thần triều Lê (1993), Đại Việt Sử ký Toàn thư, tập II, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội.
- Phan Huy Chú (1992), Lịch triều hiến chương loại chí, tập II, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội.
- Nguyễn Văn Kim (2005), “Hồ Quý Ly và cải cách tiền tệ cuối thế kỷ XIV”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 3.
- UNESCO (2011), “Citadel of the Hồ Dynasty”, World Heritage Centre.
- Keith W. Taylor (2013), A History of the Vietnamese, Cambridge University Press.
Nguyễn Nhật Thanh |
khoảng 1 giờ trước
Nguyễn Quỳnh Nhi |
khoảng 1 giờ trước
Nguyễn Nhật Thanh |
khoảng 1 giờ trước
Nguyễn Nhật Thanh |
khoảng 1 giờ trước
